A


A 0 - termin wzorowany na skali trudności (zob.) dróg hakowych (zob. też: Hakówka). Rozpiętość skali zawiera się od A1 do A6. Jak łatwo się domyślić, zero oznacza tu niemożność sklasyfikowania przejścia a fonetyczny zapis tego terminu dał początek powstaniu wyrażenia: azerowanie (zob.).

Aceto - nazwa modelu oświetleniowego firmy Petzl (zob.), zamontowanego na kasku (zob.), składa się z lustra (zob.), palnika (zob.) oraz piezo-zapalarki (zob.).

Agrafka - zapadka w rolce (zob.).

Kliknij tu!Akcja ratunkowa - cała seria działań ściśle powiązanych ze sobą mających na celu ratowanie egzystencji łojanta (zob.) lub grotołaza (zob.). Najczęściej ma miejsce po wypadku i prowadzona jest przez zespół z zewnątrz, odpowiednio wyszkolony i wyposażony. Bywa też pozorowana jako część zaawansowanego szkolenia i oby tak było zawsze.

Aluwium, aluwia - osady rzeczne.

Arianka - potoczna nazwa wytwornicy acetylenu (zob.). Ariane firmy Petzl (zob.) to lekki plastikowy, jednolity pojemnik o okrągłym przekroju, mieszczący ok. 400 g karbidu (zob.).

Anorak - przyodziewek łojanta (zob.) uszyty z ortalionu. Ortalion wypierają nowe materiały o lepszych własnościach, np.: gore-tex (zob.) hydro-tex, sympa-tex. Zatem nic dziwnego że słowo to wyszło już z użycia.

Alpinista - łojant (zob.), którego terenem działania są Alpy. Nazywa się w ten sposób także wszystkie inne osoby uprawiające wspinanie. Np.: w naszym kraju wszyscy taternicy należą do Polskiego Związku Alpinizmu - PZA (zob.).

Asekuracja - (I) zabezpieczenie łojanta (zob.) przed skutkami odpalenia (zob.). Asekuracja może być:

  • stanowiskowa - gdy przemieszcza się tylko jeden z łojantów. Asekuracja stanowiskowa dzieli się z kolei na:
    - statyczną - gdy lina (zob.) w momencie wyłapania (zob.) jest blokowana na stanowisku przez asekuranta (zob.);
    - dynamiczną - gdy w momencie wyłapania asekurant wypuszcza nieco liny, aby zmniejszyć maksymalną siłę, działająca na partnera (zob.).
  • przez ciało - klasyczna asekuracja bez przyrządu, którą dotychczas nazywano: z ciała (zob.)
  • z ciała - proponujemy, aby nazywać tak asekurację przy użyciu przyrządu wpiętego w uprząż asekuranta (zob.). Jego ciało - stanowi wtedy dodatkowy amortyzator; Verte! Ciąg dalszy powyżej.
  • lotna - gdy wspinają się równocześnie wszyscy członkowie zespołu wspinaczkowego (zob.).
  • przesztywniona - albo sztywna - gdy prowadzący (zob.) źle poprowadził linę (ma ona zbyt duże kąty przegięcia w karabinkach, albo trze o skałę) i trzeba ją wybierać z dużym trudem. Przesztywnienie asekuracji jest częstym błędem początkujących wspinaczy, ale zdarza się także bardziej zaawansowanym.
- (II) potocznie lina (zob.) pojedyncza do asekuracji, o grubości 10 do 11,5 mm;

- (III) dla grotołazów to zabezpieczenie się przed upadkiem przy pomocy longe (zob.) lub stosowanie przyrządu asekuracyjnego np. Shunta (zob.).

Kliknij tu!Asekurant - słowo, które uparcie i wbrew wszelkim przeciwnościom lansujemy w niniejszym podręczniku na określenie tego z partnerów, który asekuruje.

Atest - rzecz niezmiernej wagi! Należy w miarę możności (głównie finansowych) używać tylko sprzętu atestowanego. Atestów udziela - wykonując badania sprzętu według ściśle określonych norm - organizacja UIAA (zob.). Producenci oznaczają wyroby atestowane, umieszczając na nich znak tej organizacji (z literami UIAA). Obecnie w Europie w ramach powstania Unii atest został ujednolicony i obowiązuje oznaczenie normy CE i takie też oznaczenie umieszczane jest na przyrządach.

Auto - skrót od: autoasekuracja (zob.). Asekuracja osobista, nie mylić z samoasekuracją (zob.).

Autoasekuracja - zob.: Auto.

Autoratownictwo - szereg czynności mających na celu zapewnienie sobie samemu bezpieczeństwa w sytuacjach awaryjnych (zob.). Jest to rzecz niezmiernej wagi i jego zasady powinien opanować każdy dziurołaz (zob.) i łojant (zob.).

Aven - zob.: Awen.

Awen - próżnia (zob.) o charakterze pionowym (zob.: Studnia)

Azerowanie - oznacza złapanie się haka, obciążenie liny itp. Według ekstremalistów (zob.) azerowaniem może być wiele innych jeszcze rzeczy, np.: użycie magnezji (zob.: Biała odwaga), butów z podeszwą z gumy super-friction (zob.), w ogóle wkładanie butów, a nawet - według najbardziej ortodoksyjnych ekstremalistów - w ogóle ubieranie się w cokolwiek. Ostatnio ekstremaliści dopuszczają użycie tzw. sekondskinów (zob.: Sekond-skin, zob. też: A 0).


 

 

 


POWRÓT WYŻEJ: tutaj możesz wrócić do menu szkoleniowego.

POWRÓT NA STRONĘ GŁÓWNĄ: tutaj możesz wrócić na stronę tytułową.

Ostatnia zmiana 2002-04-06