Zachód - półka biegnąca w poprzek ściany. Umożliwia wycof (zob.).
Zacięcie - wklęsła formacja skalna. Ściany zacięcia, zwykle płytowe, tworzą ze sobą kąt najczęściej rozwarty.
Zacisk - (I) ciasne miejsce w jaskini, zwykle zwężenie korytarza, szczeliny. Klasyfikuje się je jako: ZI - proste, ZII - trudne, ZIII - skrajnie trudne. Zaciski możliwe są do pokonania przez człowieka (nie każdego);
- (II) zob.: Małpa.
- (III) pismo redagowane przez grotołazów ze Speleoklubu Bielsko-Biała.
Zakop - czyli Zakopane. Baza działalności hotelarsko-bawi-damsko-rozrywkowej. Magnes dla posiadaczy szmalu, dla których góry są tylko zbędnym przydatkiem. Mekka turystyki masowej.
Załupa - coś jakby zacięcie (zob.), ale położone poziomo, lub pod niewielkim kątem do poziomu.
Zapadka - najważniejsza część Shunta (zob.), wykonana ze stali chromowanej.
Zapieraczka - technika pokonywania takich formacji jak: komin (zob.), szczelina, studnia (zob.) lub meander (zob.), polegająca na zapieraniu się o przeciwległe ściany.
Zaprądowy - skierowany w stronę w którą płynie prąd wodny.
Zasiekać - zrobić w dobrym stylu (zob.) jakąś drogę.
Zasłona - tworzy się najczęściej na przewieszonych fragmentach ścian. Jest zbudowana z krystalicznego kalcytu, dzięki małej grubości zazwyczaj przeświecająca, o długości dochodzącej do kilkunastu czasem metrów i wysokości też często wyrażanej w metrach. Na krawędziach zazwyczaj pokryta jest "języczkami".
Zaspiarz - przeciwieństwo skałołaza (zob.). Teren działania zaspiarza - to zwykle śnieżne bałuchy (zob.).
Zawalisko - zawalony fragment jaskini.
Zderzakowy (węzeł) - dobry i pewny węzeł do łączenia lin, łatwy do zawiązania i rozwiązania. Można nim łączyć końce pętli.
Zejście - ostatni akt łojenia (zob.) po zdobyciu piku (zob.). Nie wolno zapominać o tym, że w zejściu przydarza się większość wypadków!
Zerwa - (I) środowiskowa nazwa Kazalnicy Mięguszowieckiej (czy może raczej samej ściany Kazalnicy?);
- (II) ściana skalna maksymalnie stroma - najlepiej przewieszona.
Zespół wspinaczkowy - kilku partnerów(ek) (zob.), którzy razem wyszli na wspinanie. Zespół może być powiązany liną (zob.) - i wtedy staje się zespołem linowym.
Zjazd - (I) operacja podejmowaną zwykle wtedy, gdy nastąpi dupnięcie (zob.), siądzie psycha (zob.) itp. Najczęstszy sposób pitania (zob.). Doświadczeni łojanci (zob.) nie lubią zjazdów. Dużo wypadków śmiertelnych!
- (II) dla grotołazów (zob.) często jedyny sposób pokonywania pionowych partii jaskini.
Znając - pojęcie z pogranicza etyki (zob.) i stylu (zob.). Przejście drogi uprzednio znanej np. zrobionej na wędkę. Nieznajomość drogi podnosi walory sportowe przejścia. Na samym szczycie jest przejście na żywca (zob.) bez znajomości drogi.
Zspinaczka - łojenie (zob.) z góry na dół; przeciwieństwo wspinaczki (zob.). Neologizm zaproponowany przez Andrzeja Wilczkowskiego (Andrzej Wilczkowski - alpinista, jeden z najlepszych naszych twórców literatury górskiej), (zob. też: Spinaczka, Podpinaczka).
