Jaskinia Łokietka

DŁUGOŚĆ:            320 m
ROZCIĄGŁOŚĆ POZIOMA:115 m
GŁĘBOKOŚĆ:          7 m
WYSOKOŚĆ OTWORU:    453 m npm
POŁOŻENIE OTWORU:   dol. Sąspowska, Ojców, gmina Skała,
                    Ojcowski Park Narodowy

Plan Jaskini Łokietka

Sala Rycerska, fot. Ch. Parma PODSUMOWANIE: Jest to jedna z najbardziej znanych polskich jaskiń, co związane jest z legendą o jaskini. Według niej ukrywał się w niej przyszły król Polski Władysław Łokietek przed pościgiem króla czeskiego Wacława II. Łokietek miał przebywać w niej około sześciu tygodni, a życie uratował mu pająk, który zasłonił otwór pajęczyną, czym zmylił pościg. Jaskinia ta leży na terenie przepięknego Ojcowskiego Parku Narodowego i jest doskonalym uzupełnieniem spaceru po Dolinie Prądnika. Obecnie jaskinia posiada oświetlenie elektryczne, a liczne grupy turystów zwiedzają jaskinię za biletami pod opieką przewodnika. Jaskinia czynna jest od 1 maja do 31 października w godzianch od 9.00 do 18.00, a w październiku do 17.00. Koło jaskini znajduje się kiosk z biletami i pamiątkami.

OPIS JASKINI: Do jaskini doprowadza otwarta u góry szczelina o długości 20 m, będąca niegdyś zapewne fragmentem korytarza, którego strop uległ zawaleniu. Wstępny korytarz zakręca w lewo i po drewnianych schodach schodzimy do obszernego Głównego Korytarza. Dochodzimy nim do Sali Rycerskiej o długości 25 m, szerokości 10 m i znacznej wysokości. Z sali ku południowi odgałęzia się kręty korytarz zamknięty gruzowiskiem. Z zachodniej części sali przebito w 1974 roku korytarz do Sypialni aby usprawnić ruch turystyczny. My idziemy po schodach w górę do niewielkiego korytarza o meandrującym przebiegu z ciekawymi bocznymi wymyciami. Przechodzimy nim do salki zwanej Kuchnią. Sypialnia, fot. Ch. Parma Znajduje się ona tak blisko powierzchni, że w jej stropie widać korzenie drzew. Schodzimy kolejnymi drewnianymi schodami do największej sali jaskini - Sypialni o wymiarach 20 x 30 m. Jej dno pokrywają głazy odpadłe od stropu pokryte polewą naciekową. W stropie znajdują się liczne kotły wirowe. Z sali tej przechodzimy do Sali Rycerskiej wspomnianym tunelem i dalej znanym już Korytarzem Głównym do wyjścia z jaskini.
Jaskinia posiada ubogą szatę naciekową ocalalą w niedostępnych częściach. Ściany i strop są okopcone od pochodni z jakimi przez dziesięciolecia zwiedzano jaskini. Można sądzić, że niegdyś nacieków było więcej, lecz nie ma powodów, aby twierdzić, że kiedykolwiek występowało tu ich szczególne bogactwo. Już w 1866 roku A. Grabowski pisał: "... sklepienie jej okrywały niegdyś nacieki (stalactites) w kształcie soplów: lecz gdy każdy pamiątkę bytności swej stąd zabrać lubi, przeto nacieki te, zbyt powolnem tworzące się działaniem, które natura w tajnikach środkami sobie wiadomymi kształtuje, odtrącone od sklepienia coraz rzadszemi stają się", co świadczy o długich korzeniach wandalizmu i głupoty, (warto zwrócić przy okazji uwagę, że stalaktyty są o tyle marnymi pamiątkami, że bez jaskini stają się nieatrakcyjne i lądują na śmietniku). Temperatura w jaskini wynosi 7-8oC stopni.

Korytarz Główny, fot. Christian Parma HISTORIA POZNANIA: Jaskinia Łokietka jest po Smoczej Jamie najpopularniejszą jaskinią Polski znaną od bardzo dawna. Najstarsza wzmianka o jaskini, S. Piskorskiego pochodzi z roku 1691. W roku 1783 został sporządzony opis tej jaskini przez miejscowego plebana, na zlecenie prymasa Polski M. J. Poniatowskiego, prezesa Komisji Edukacji Narodowej. Zamysłem Prymasa było, by opisy parafii były pomocne "dla ułożenia mapy kraju". I tak w Dolinie Prądnika - informuje opis jednej z parafii - "Jaskinie nadspodziewanie naturalne dwie: (...) Druga jaskinia pod nazwiskiem - Jama Królewska - znajduje się nad tymże Promnikiem w lesie do Czajowic należącym z prawej strony rzeki Promnika.Ta zamyka w sobie wielką miejsca obszerność i manowców wiele na różne strony skłaniających, atoli nie jest tak szykowna jak pierwsza (Jaskinia Ciemna). Obiedwie te jamy i inne mniej znaczne miały być schronieniem i ocaleniem ludzi tam się przechowujących podczas panującego w tym kraju powietrza i rozmaitych niegdyś nieprzyjacielskich najazdów". Już z końcem XVIII wieku, kiedy Ojców stał się popularny, jaskinia ta stanowiła miejscową atrakcję, choć wtedy zwiedzano raczej pobliską Jaskinię Ciemną (również dostepną obecnie dla turystów). W XIX wieku powstało wiele literackich opisów Jaskini Łokietka, lub jak wtedy ją nazywano Jaskini Królewskiej. Jednym z nich jest szczegółowy opis z przewodnika A. Grabowskiego z 1866 roku. Pierwsze badania przeprowadził w jaskini J. Zawisza w roku 1872. Następne w latach 1896 i 1899 przeprowadził S. Czarnowski, który wykonał wykopy w Przedsionku i Sypialni. Jaskinia uznana została za zabytek w roku 1924. Oświetlenie elektryczne założono w jaskini dopiero w 1987 roku.
Zmiana długości jaskini w porównaniu z wcześniejszymi publikacjami wynika z korekty pomiarów dla potrzeb inwentarza jaskiń OPN.

BIBLIOGRAFIA:

  1. Szelerewicz M., Górny A., 1986, "Jaskinie Wyżyny Krakowsko-Wieluńskiej", PTTK "Kraj", Kraków-Warszawa.
  2. Parma Ch., 1992, "Najpiękniejsze jaskinie", Voyager, Warszawa.
  3. Jaskinie Wyżyny - Informator, maj-czerwiec 1997; "Niezwykłe "jaskiniowe" odkrycie... na papierze" W.W. Wiśniewski.
  4. Wiśniewski W.W., "Jaskinie ojcowskie w piśmiennictwie staropolskim i Oświecenia (do końca XVIII w.)", Materiały 31. Sympozjum Speleologicznego [Sekcji Speleologicznej Polskiego Towarzystwa Przyrodników im. Kopernika] 1997;

Fotografie Christian Parma

 

POWRÓT WYŻEJ: tutaj możesz wrócić do spisu jaskiń jurajskich.

SPIS JASKIŃ TURYSTYCZNYCH: tutaj możesz przejść do listy turystycznych jaskiń Polski.

POWRÓT NA STRONĘ GŁÓWNĄ: tutaj możesz wrócić na stronę tytułową.

Ostatnia zmiana 1998.06.23.